مجوز مهد کودک‌ها و کودکستان‌ها از طریق سازمان تعلیم و تربیت کودک صادر می‌شود. این روزها بسیاری از مهد کودک‌ها و کودکستان‌ها بدون مجوز فعالیت می‌کنند و همین معضلی برای والدین ایجاد کرده است. اما چرا داشتن مجوز برای مهد کودک‌ها ضروری است و انتخاب مهد کودک‌های بدون مجوز چه خطراتی در پی دارد؟
پیش از آن که به پیامدهای مهد کودک‌های بدون مجوز بپردازیم لازم است شرایط اخذ مجوز مهد کودک‌ها را بررسی کنیم:
۵ مرحله اخذ مجوز مهد کودک
تاسیس مهد کودک در ایران یکی از مشاغل پرطرفدار است، چرا که کار با کودک برای بسیاری از افراد جذاب و دوست داشتنی است. برای اخذ مجوز مهد کودک ابتدا باید در سایت سازمان تعلیم و تربیت کودک ثبت نام کنید و درخواست خود را ثبت نمایید تا در صورت احراز همه‌ی صلاحیت‌ها بتوانید مجوز مهد کودک را دریافت کنید. آدرس سایت سازمان ملی تعلیم و تربیت smttk.gov.ir است.
شرایط تاسیس مهد کودک
شرایط تاسیس مهد کودک متشکل از عوامل مختلفی است. شخصی که موسس مهد کودک است باید مدرک مرتبط با رشته‌های علوم تربیتی و روانشناسی داشته باشد. علاوه بر موسس مهد کودک، مسئول فنی و مربی هم باید تحصیلات مرتبط داشته باشد.
نکته: بسیاری از مراکزی که بدون مجوز فعالیت می‌کنند، مسئولان و مدیران تحصیلات مرتبط در زمینه روانشناسی و علوم تربیتی ندارند.
شرایط موسس برای اخذ مجوز مهد کودک
مقررات و شرایط عمومی اخذ مجوز مهد کودک
- اعتقاد به دین اسلام یا یکی از ادیان رسمی در قانون اساسی
- تابعیت ایران
- عدم اعتیاد به مواد مخدر
- عدم سوپیشینه کیفری
- داشتن تاییدیه صلاحیت فردی حراست
- داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت
- برخورداری از سلامت جسم و روان به تایید روان پزشک معتمد سازمان
- داشتن تاییدیه گزینش برای انتخاب اصلح
مقررات و شرایط اختصاصی اخذ مجوز مهد کودک
- دارا بودن تحصیلات کارشناسی یا بالاتر
- طی کردن دوره‌های آموزشی مطابق با دستورالعمل آموزشی
شرایط مسئول فنی مهد کودک
مسئول فنی مهد کودک حتما باید خانم باشد که از طرف موسس (حقیقی یا حقوقی) به سازمان بهزیستی معرفی شود تا در صورت تایید بتواند پروانه‌ی مسئول فنی را اخذ کند. برای تایید از طرف سازمان بهزیستی دو شرط لازم است:
- شرکت در دوره‌های آموزشی مطابق با دستورالعمل آموزشی (دوره‌های جهاد دانشگاهی).
- موفقیت در مصاحبه تخصصی که همانند مصاحبه آموزش و پرورش است.
به لحاظ تحصیلی مسئول فنی در زمان اخذ مجوز مهد کودک باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر در رشته پیش دبستانی
- دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر در رشته‌های روانشناسی، علوم اجتماعی فقط با گرایش مددکاری اجتماعی و خدمات اجتماعی، علوم تربیتی، مشاوره و راهنمایی، مدیریت آموزشی، آموزش ابتدایی و کودکیاری با شش ماه سابقه کار آموزشی رسمی در مهد کودک‌ها با تایید کمیته تخصصی و یا گذراندن ۱۰۰ ساعت کارورزی در مهد کودک‌ها با تایید بهزیستی استان.
- دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر در رشته‌های علوم قرآنی، الهیات، یا سطح حوزوی معادل، با یک سال سابقه کار آموزشی در مهد کودک‌ها با تایید کمیته تخصصی و یا گذراندن ۳۰۰ ساعت کارورزی در مهد کودک‌ها و آمادگی
- دارندگان رتبه‌های اول تا سوم کشوری و بین المللی در رشته‌های مختلف قرآنی با دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی در سایر رشته‌ها به انضمام تاییدیه‌ی مراجع ذیصلاح، جهت تاسیس مهد کودک قرآنی با شش ماه سابقه فعالیت و یا ۱۰۰ ساعت کارورزی.
- دارا بودن مدرک دوره‌ی توسعه‌ی شایستگی‌های فردی و حرفه‌ای موسسان و قبولی در آزمون‌های آن.
شرایط مربی مهد کودک
سن فردی که به عنوان مربی مهد کودک فعالیت می‌کند باید حداقل ۲۰ و حداکثر ۶۰ سال باشد. به جز این شرایط عمومی، فرد باید دو شرط اختصاصی دیگر هم داشته باشد:
- داشتن مدرک تحصیلی کاردانی یا بالاتر با اولویت رشته‌های مربی کودک و پیش دبستانی
- داشتن گواهی گذراندن دوره آموزشی مطابق دستورالعمل آموزشی که همان دوره‌های جهاد دانشگاهی است
البته افرادی که مدرک روانشناسی یا علوم تربیتی دارند در صورت پذیرش در آزمون آموزش و پرورش می‌توانند در زمینه‌ی مربی مهد کودک فعالیت کنند. به علاوه کسانی که مدرک دیپلم دارند و حداقل یکسال سابقه فعالیت در مهد کودک هم می‌توانند به عنوان مربی فعالیت کنند.
مدارک لازم جهت صدور مجوز مهد کودک
مهم‌ترین و اولین قدم در راه اخذ مجوز مهد کودک موافقت نامه‌ی اصولی است. فردی که قصد تاسیس مهد کودک دارد پس از امضای این موافقت نامه متعهد است که ظرف یکسال ساختمان، تجهیزات مربوطه، نیروی انسانی و مدارک لازم برای دریافت مجوز را به مرکز مربوطه ارائه دهد. این موافقت نامه تا ۶ ماه هم قابل تمدید است و امکان انتقال آن به شخص دیگر وجود ندارد.
در ادامه مدارک مورد نیاز برای تاسیس مهد کودک برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است که در ادامه آن را توضیح خواهیم داد.
مدارک تاسیس مهد کودک برای اشخاص حقیقی
- فرم درخواست تکمیل شده موافقت اصولی
- تصویر تمامی صفحات شناسنامه
- تصویر کارت ملی
- دو قطعه عکس پرسنلی
- تصویر گواهی وضعیت نظام وظیفه برای مردان
- اصل گواهی عدم سو پیشینه کیفری
- اصل گواهی عدم اعتیاد
- تاییدیه صلاحیت فردی از ادارات اماکن
- تصویر مدرک تحصیلی کارشناسی
- تاییدیه صلاحیت فردی از حراست
- اصل گواهی دوره‌ی آموزشی مطابق با دستورالعمل آموزشی
مدارک مورد نیاز برای تاسیس مهد کودک برای اشخاص حقوقی
- فرم درخواست تکمیل شده موافقت اصولی
- پروانه تاسیس معتبر از سازمان بهزیستی
- شماره ثبت از اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری
- درج موضوع تاسیس مهد کودک در اهداف اساسنامه
- آخرین آگهی تغییرات اساسنامه در روزنامه رسمی کشور
- تصویر مدرک تحصیلی کارشناسی دو نفر از اعضای هیئت مدیره
شرایط ساختمان مهد کودک
- برای شروع به کار مهد کودک لازم است ساختمان مهد کودک در مالکیت یا اجاره رسمی شخص موسس باشد. برای صدور پروانه فعالیت ارائه سند یا اجاره نامه لازم است. ساختمان مهد کودک باید فضای باز و مناسب فعالیت کودکان را داشته باشد و حدالامکان از الودگی دور بوده و به گونه‌ای قرار گرفته باشد که سر و صدای آن سایر اهالی منطقه را تحت تاثیر قرار ندهد.
- طبق قوانین فضای سرانه برای هر کودک شیرخوار ۳ متر مربع، هر کودک نوپا ۲ متر مربع و هر کودک نوباوه ۱ متر مربع باشد.
- حداقل فضای باز یا حیاط برای بازی کودکان ۵۰ متر مربع است که در آن وسایل بازی مثل تاب، سرسره و الاکلنگ باید وجود داشته باشد. در خصوص مناطق کم برخوردار این ابعاد و امکانات می‌تواند تغییر کند.
- کمدهایی که برای گذاشتن وسایل و تجهیزات کودکان تعبیه شده باید مناسب قد کودک باشد.
- تعداد کودکان نوپا در هر کلاس ۱۵ نفر است که متراژ سرانه‌ی ۲ متر برای هر کودک باید رعایت شود. این تعداد برای کودکان نوباوه به ۲۰ نفر با احتساب متراژ سرانه ۱ متر می‌رسد.
- هر اتاق که به عنوان کلاس معرفی می‌شود باید وسایل بازی مورد نیاز آن گروه سنی را داشته باشد. همچنین سیستم سرمایشی و گرمایشی مناسب و ایمن تعبیه شده باشد و کپسول اطفا حریق به تعداد مناسب براساس متراژ ساختمان قرار داده شده باشد.
شرایط اخذ مجوز تابلو مهد کودک
دریافت تابلو مهد کودک شرایط ویژه‌ای دارد و باید قواعدی در نصب رعایت شود. اولین قدم در نصب تابلو دریافت مجوز نام مهد کودک است که سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک آن را تایید می‌کند. همچنین رنگ نمای ساختمان باید شاد باشد، رنگ تابلو باید مطابق استانداردهای سازمان باشد و اطلاعاتی که این سازمان مشخص کرده روی آن درج شود. در ادامه به قوانین مختلف برای مجوز تابلوی مهد کودک خواهیم پرداخت.
- متقاضیان می‌بایست ابتدا نام مهد کودک را انتخاب نموده و به سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک اطلاع دهند.
- در تابلو می‌بایست ذکر نمایند که مهد کودک یا کودکستان جز کدام نوع از مهدها بوده و زیر نظر چه ارگانی است.
- لازم به ذکر است که سال تاسیس و نوع مدیریت مهد کودک مانند غیرانتفاعی بودن حتما در تابلو ذکر شود.
- انتخاب رنگ و طراحی تابلو به گونه‌ای باشد که متناسب با سن و کاربری مهد کودک باشد.
انواع مهد کودک‌ها
در ایران انواع مهد کودک‌ها با توجه به شیوه تربیتی خانواده و این که به کدام بخش تربیتی کودک توجه می‌کنند وجود دارد. از انواع مهد کودک‌ها در ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهد کودک دو زبانه
- مهد کودک تمام وقت
- مهد کودک نیمه وقت
- مهد کودک پاره وقت
- مهد کودک سیار
- و …